Lammas: dankbaarheid & global warming

Lammas (of Lughnasadh) is de viering tussen de start van de zomer en de start van de herfst in. In deze periode valt wat we vaak de nazomer noemen. De zon is nog sterk en krachtig, al worden de dagen alweer korter. Langzaamaan neemt zijn kracht af, waardoor hij niet alles met z’n stralen verschroeit. Vroeger geloofde men dat het de zonnegod Lugh was die zichzelf moest opofferen. Zijn dood zorgde ervoor dat de aarde niet zou verschroeien onder zijn kracht, maar een periode van herstel en loslaten in kon gaan.
In onze tijd is global warming een belangrijk issue. De hitte van de zon blijft door verhoogde concentraties van broeikasgassen in de atmosfeer vastgehouden, waardoor het weerpatroon op aarde verandert. Dat kan voor warmere zomers zorgen, maar ook voor heftige regenbuien of juist watertekorten. De opoffering van Lugh lijkt door ons toedoen minder mogelijk, omdat we z’n kracht op aarde vasthouden. Hoewel er veel te zeggen valt over global warming en wat we met z’n allen daaraan zouden moeten doen, probeer ik dergelijke grote thema’s voor mezelf behapbaar te houden. Je kunt je gemakkelijk in zoiets verliezen en je hele leven in angst of boosheid doorbrengen omdat je je machteloos voelt.

Welke veranderingen kan ik, op kleine schaal, toepassen om in elk geval bij te dragen aan herstel van de aarde of vermindering van mijn voetafdruk? Dat zijn vragen waar ik me wel mee bezig houd, omdat ik geloof dat veranderingen op microniveau uiteindelijk daadwerkelijk invloed hebben op macroniveau. En hoewel ik natuurlijk niet vóór global warming ben, geniet ik wel van de lange zonnige perioden die we nu in de zomer hebben in ons land.

Het probleem met dankbaarheid is dat, hoewel we vaak heel veel hebben om dankbaar voor te zijn, er tegelijkertijd heel veel dingen ‘mis’ lijken te zijn met de wereld. Global warming, (micro)plasticvervuiling, hongersnoden, natuurrampen, de oorlog in Oekraïne. We zijn geneigd onszelf met anderen te vergelijken en door internet is ‘die ander’ overal. Er zijn op aarde helaas heel veel mensen die onder erbarmelijke omstandigheden leven. Wanneer we bezig zijn met het thema dankbaarheid kan dat soms schuldgevoelens oproepen. Mag ik wel genieten van de warme zomerdagen, als die veroorzaakt zijn door global warming wat ook veel negatieve effecten heeft? En zou ik me niet juist schuldig moeten voelen dat ik in een land van overvloed leef, in plaats van dankbaar?

Het probleem met op zo’n manier denken is dat het niets oplost. Niet alleen los je daarmee global warming of mensen die in armoede leven niet op, ook staat het jou in de weg om te genieten van dingen waar je wel van zou kunnen genieten. Terugkeren naar het hier en nu kan je helpen om minder te vergelijken en dankbaar te zijn voor de dingen die wel mooi en fijn zijn in je leven. Je hoeft je kop daarvoor niet in het zand te steken, maar je hele leven ongelukkig zijn omdat anderen ongelukkig zijn heeft weinig zin.

Naast de beperkingen voor een gevoel van dankbaarheid die kunnen ontstaan wanneer je jezelf vergelijkt met mensen die het slechter hebben of jezelf verliest in grote maatschappelijke problemen, is ook onze maatschappij niet ingericht op dankbaar leven. We leven in een maatschappij van groter, sneller en mooier en reclames houden ons voor dat we dat kunnen bereiken door consumeren. We mogen best dankbaarheid ervaren, maar pas wanneer we dat ene ding gekocht hebben. En zodra dat gevoel wegebt, is er wel weer iets nieuws voor de heb.

Dat is ook de reden dat ik zelf de laatste tijd worstel met dit thema. In de zomer ga ik de badkamer laten verbouwen en in oktober verwachten we ons eerste kindje. Beide ‘projecten’ waarvoor je veel spullen moet/mag kiezen. Ik kan uren internet afstruinen op zoek naar die ene perfecte tegel. En voor een baby zijn er al helemaal honderden keuzes te maken. Welk autostoeltje, welke commode, welk behangetje, welke wandelwagen…. Gaan we voor een wiegje of meteen een ledikant? En wil ik wasbare luiers of toch niet? Ik merk bij mezelf dat juist in tijden van extra consumeren, ik het lastig vind om me dankbaar te voelen. Dan raak ik als het ware overprikkeld door alle opties en krijg ik het idee dat er altijd een nog betere optie is.

Gelukkig zijn er wel manieren om meer dankbaarheid te ervaren, zelfs als je (even) meegesleept wordt in onze consumptiemaatschappij. Bewustwording is ook hierbij de eerste stap. Op het moment dat ik weer elke ochtend ging mediteren, merkte ik meteen dat ik er gemakkelijker afstand van kon nemen. Alsof je opeens alles weer in perspectief ziet. Ik ga nog steeds al die spullen bestellen voor de badkamer en de baby, maar het voelt niet langer gehaast of gestrest alsof ik de verkeerde keuze ga maken. Het ‘moeten’ valt dan veel meer samen met ‘willen’ en vanuit daar een gevoel van dankbaarheid en tevredenheid. En ik weet dat na al dit kopen er een periode van ‘blij zijn met’ zal komen. Waarna ik jarenlang van de badkamer kan genieten en er dankbaar voor kan zijn. En de baby zelf zal veel belangrijker zijn dan welke kleur ik op de muur heb gesmeerd.

Wil je met het thema dankbaarheid aan de slag? Doe dan hier inspiratie op voor een dankbaarheidsritueel.

Copyright © Nanaya, 2021