Nanaya

Het geloof in goden en godinnen is enorm oud. Misschien wel zo oud als de mens zelf. Toen we nog als jagers en verzamelaars leefden, waren er veel onverklaarbare natuurverschijn-selen waar de mensen ontzag en ook angst voor hadden. Stel jezelf maar eens voor dat alle moderne zaken als huizen, steden en lampen niet bestaan en je met je familie middenin de natuur woont. Hoe indrukwekkend moet het toen zijn geweest als er ’s nachts opeens een dondersbui losbarstte? Met oorverdovende klappen en heldere bliksemschichten. En hoe belangrijk zou vuur wel niet zijn geweest om warm te blijven, eten te bereiden en gevaarlijke roofdieren op afstand te houden? Aan dergelijke natuurkrachten kende de mens geesten of goden toe, om hen een begrijpelijke (menselijke) vorm te geven. Men geloofde dat niet alleen mensen of dieren een ziel hadden, maar dat ook stenen, planten en natuurkrachten bezield waren. Dit wordt ook wel animisme genoemd.

Het laatste element dat heksen aanroepen wanneer ze de cirkel trekken is het element aarde. Het is, net als water, een vrouwelijke element en verbonden met de godin. Aarde omvat alle vaste stoffen, alle materie. Het draait om het tastbare en het fysieke. Aarde is een element dat je kunt ervaren in alles om je heen. De grond waarop je loopt, de stoel waarop je zit en het voedsel dat je eet. Aarde staat voor stabiliteit, voor de basis en met beide benen op de grond. Ook geld, rechtspraak, orde en veiligheid horen bij dit element. Aarde is verbonden met het basischakra. Een sterk basischakra zorgt ervoor dat je de wereld met (zelf)vertrouwen tegemoet kunt treden. De vijf zintuigen zijn allemaal verbonden met aarde, omdat het tastbare het mogelijk maakt om te voelen, proeven, ruiken, horen en zien. De sterrenbeelden die bij aarde horen zijn stier, maagd en steenbok.

Wanneer je weer eens loopt te huilen,
Niet weet waarom maar toch verdriet.
Blijf dan niet zo binnen schuilen,
Maar ga naar buiten als het giet.

Mijn regens zullen jou opschonen,
Maken je emoties vrij.
Ik laat je je ware innerlijk tonen,
Want daaraan loop je vaak te snel voorbij.

Teveel water kan overstromen,
Sleurt alles in die stroming mee.
Ik ben niet langer in te tomen,
En jij volgt mij dan gedwee.

Je gedachten krijgen dan geen adem,
Alles gaat volgens het gevoel,
Het overspoelt je innerlijke stem,
Je wijkt af van je levensdoel.

Maar zonder mij kun je niet voelen,
Draai je steeds in cirkels rond.
Je blijft in de nachten woelen,
Je dromen vallen op droge grond.

Veranderlijk als mijn vormen zijn,
Van ijs naar damp, van damp naar ijs.
Brengen emoties soms plots pijn,
Maken je wereld dan even grijs.

Toch kan ik je hart ontsluiten,
Dan voel je weer je ware pad.
Gevoelens kun je makkelijk uiten,
Zonder dat je ze overschat.

Liefde laat ik vrijelijk stromen,
Van jou naar de ander en weer terug,
Je hoeft mij niet langer in te tomen,
Maar bekijkt mij vriendelijk vanaf de brug.

Dit gedicht komt uit de schriftelijke heksencursus

Water is het derde element dat in de cirkel wordt aangeroepen. Het hoort bij het westen en is een vrouwelijk element en daarom verbonden aan de godin. Water omvat alle vloeistoffen. Wij bestaan voor een groot gedeelte uit water en kunnen het element ervaren tijdens drinken, wassen of zwemmen. Liefde, relaties, het onderbewuste, dromen, emoties en intuïtie horen bij water. ‘Dat voel ik aan mijn water’ is een gezegde waarin dit goed tot uitdrukking komt. Net als emoties door ons lijf stromen wanneer we dingen meemaken, stroomt water door rivieren, zeeën en oceanen. Hoewel water een heel ‘buigzaam’ element is en het de vorm aanneemt van hetgeen waar het zich in bevindt, kan het ook overweldigen. Denk maar aan hoe golven hele stukken land kunnen meenemen of hoe tsunami’s gebieden wegvagen. En een enkele druppel die telkens op dezelfde plaats valt, kan een harde rots uitslijten.

Sommige dagen wil niets lukken,
Je loopt met schoenen vol met lood.
Kun je nergens vruchten plukken?
Draag dan eens een beetje rood!

Ik kan branden en verzengen,
Ik schroei al je angsten weg.
Kan je nieuwe passies brengen,
‘Doe wat je wil’, is wat ik zeg.

Zonder mij heb jij geen streven,
Geen gevoel van richting meer.
Zonder mijn passies in je leven,
Doen zelfs de kleinste problemen zeer.

Want ik transformeer jouw verleden,
Ik zet dat wat klaar is om.
Net als de sjamanen vroeger deden,
Met de ratel en de trom.

Teveel van mij kan je verbranden,
Alleen maar voelen, geen verstand.
Woede is plots goed voorhanden,
Trekt alles uit zijn verband.

Mis je mij dan ben je moe,
Je voelt je somber en onvrij.
In je leven ontbreekt de clou,
Zelfs liefde maakt je niet meer blij.

Steek dan een kaars aan en voel,
De warmte op jouw zachte huid.
Vind in mij jouw levensdoel,
Volg slechts mijn knetterend geluid.

Dit gedicht komt uit de schriftelijke heksencursus.

Vuur is het tweede element dat heksen aanroepen wanneer ze de cirkel trekken. Vuur is verbonden met het zuiden. Het is net als lucht een mannelijk element en verbonden met de godheid, meestal in de vorm van de zonnegod. Vuur is als enige van de vier elementen geen fase van stoffen (zoals gassen, vloeistoffen of vaste materie), maar het staat voor de overgang daartussen. Vuur is een transformerend element: het zet het een om in het ander waarna er geen weg meer terug is. Net als lucht is vuur een ongrijpbaar element. Het wordt in verband gebracht met onze innerlijke verlangens, onze wil en hartstocht. Eigenschappen die bij vuur passen zijn passie, ambitie, succes, inspiratie en kracht.

De elementen zijn als het ware een verzamelnaam voor allerlei eigenschappen die daarmee samenhangen. Elk van de vier (of vijf) elementen heeft zo z’n eigen kenmerken. Wil je het artikel over de vier nog eens teruglezen? Dat kan hier: artikel elementen. In dit artikel behandel ik het element lucht.

Binnen hekserij wordt er veel gewerkt met de vier elementen lucht, vuur, water en aarde. Alles kun je onderverdelen in deze vier (of soms vijf) elementen. Zo hoort de lente bij het element lucht en de herfst bij water. Passie, ambitie en inspiratie zijn eigenschappen die passen bij het element vuur, zoals stabiliteit, nuchterheid en veiligheid bij het element aarde passen. Het pentagram, een van de bekendste symbolen binnen hekserij en wicca, staat voor de verbinding tussen deze vijf elementen. Maar waar komt deze onderverdeling eigenlijk vandaan? Waarom roepen heksen de elementen aan in hun rituelen? En wat kun je er zelf mee?

Ik vroeg me de afgelopen weken al af wat ze aan het doen waren op één van de akkers waar ik elke dag langsfiets als ik naar mijn werk ga. Vorig jaar stonden hier nog allerlei gewassen, nu werd het omgespit zonder iets nieuws te zaaien. Toen ik een paar weken later ’s ochtends voorbij fietste, zag ik dat er een aanhangwagen stond met allerlei verschillende bomen. En toen ik aan het einde van de middag terug fietste, stonden de bomen in een grote cirkel opgesteld. Het deed me denken aan de steencirkels die ik in Engeland en op Sardinië gezien heb. Maar waarom zouden ze hier een boomcirkel aanleggen?

Een vriendin van me, uit de allereerste heksengroep die ik oprichtte, maakt prachtige tasjes van stof, borduursel en kralen. Ze noemt ze schattentasjes: een tasje waar je bijzondere voorwerpen of schatten uit de natuur in kunt bewaren. Zij inspireerde me om het in deze heksenkrant over herinneringstasjes te hebben.