Handvasten Een bruiloft zit vol symboliek en tradities, die per cultuur en geloof kunnen verschillen. Het bekendste symbool is wel het uitwisselen van ringen, maar ook samen een kaars aansteken, elkaar een stukje taart voeren of uit dezelfde kelk drinken zijn symbolische handelingen.

Met handvasten wordt een stel letterlijk met de handen aan elkaar gebonden. Het is oorspronkelijke een Keltische traditie, waarnaar het Engelse ‘tying the knot’ nog steeds verwijst. Dat kan als onderdeel van een bruiloft, maar ook als losse ceremonie. Handvasten gebeurt meestal tussen geliefden, maar ook vrienden kunnen het ritueel uitvoeren. Traditioneel gold een handbinding eerst voor een jaar en een dag, waarna het stel kon kiezen om wel of niet getrouwd te blijven. Na die periode werd dan een tweede ritueel gedaan voor de rest van het leven of zelfs voor de eeuwigheid. Het ritueel is ook mooi als 'vow renewal', waarbij een stel tijdens bijvoorbeeld het 25-jarig jubileum opnieuw geloften af wil leggen.

Omdat er geen vaste regels zijn voor een handbinding kan het stel zelf de ceremonie vormgeven. De handen van het stel worden tijdens het handvasten lichtjes met koord of lint gebonden. De touwen worden niet strak getrokken, omdat het een verbintenis uit vrije wil symboliseert. In sommige gevallen verbindt het stel zelf hun polsen. In andere gevallen kan een ceremonie-meester de touwen knopen, of getuigen, familie en vrienden. De touwen kunnen gewoon onder de polsen geknoopt worden, maar een lemniscaat (8-vorm) is ook gebruikelijk. Bij het knopen van de linten kun je een wens uitspreken en de kleuren van de linten zelf kunnen voor bepaalde eigenschappen of wensen staan. Na het handenbinden trekken de geliefden hun handen voorzichtig uit de linten en deze linten kunnen ergens in huis worden opgehangen, als symbool van hun liefde en de wensen van mensen om hen heen. Mocht een huwelijk stranden, dan kan het stel de knopen één voor één uithalen om zo alle verbindingslijnen tussen elkaar te verbreken. Zoals ik in een eerdere heksenkrant al schreef, is handvasten van oorsprong een Keltische traditie. Hier kennen we de term 'tying the knot' van. Tijdens het handvasten worden de handen van het stel met linten of touwen aan elkaar gebonden, wat staat voor de verbinding die ze aangaan. Dat kan voor een jaar of levenslang zijn, of zolang de liefde duurt. De touwen worden niet strak getrokken, omdat het een verbintenis uit vrije wil symboliseert.

Omdat Sebastiaan geen heks is en onze vrienden/familie ook niet, kozen we ervoor om het handvasten aansluitend aan het officiële trouwen te doen zonder cirkel te trekken. Zo had het voor mij wel de symbolische waarde die ik graag wilde integreren, maar voelde het voor Sebastiaan ook prettig. We hadden gasten vooraf gevraagd om een lint mee te nemen. De ambtenaar van de burgerlijke stand wilde het handvasten wel inleiden. Ik begon met een kleine visualisatie, waarbij iedereen even z'n ogen sloot en dacht aan liefde en verbinding. Daarna legden we het eerste lint zelf in lemniscaatvorm om onze polsen en dat werd gebonden door de ambtenaar. Hierna mochten alle gasten een lint knopen en wens uitspreken. Het knopen in lemniscaatvorm leverde nog de nodige hilariteit op, maar al met al was het een heel mooie, ontspannen en intieme manier om de gasten onderdeel te laten zijn van het ritueel. Veel mensen kwamen naderhand nog naar ons toe om te vertellen dat ze het zo mooi hadden gevonden. Hoewel de linten 'losjes' geknoopt werden, was het toch nog wel even lastig om onze handen uit de kluwen linten te krijgen. Daarna regen we er een lint doorheen, zodat ze allemaal bij elkaar blijven zitten. De linten hebben nu een mooie plek gekregen in onze woonkamer en zullen later naar de slaapkamer verhuizen.

Lemniscaat
Bij het handvasten lieten we de linten bewust in lemniscaatvorm knopen. Het lemniscaat (een liggende, ietwat uitgerekte achtvorm) is het wiskundige symbool voor oneindigheid. Voor datgene wat niet meer met getallen uit te drukken is. Van oorsprong is het een Grieks woord voor linten of guirlandes, waarmee helden werden getooid. Omdat het lemniscaat voor oneindigheid en eeuwigheid staat, lijkt het qua symbool op de cirkel die staat voor eenheid. Zowel het lemniscaat als de cirkel hebben geen begin en einde. Toch heeft het lemniscaat een heel andere (extra) eigenschap, doordat deze uit twee aparte vormen bestaat die vloeiend in elkaar overlopen. Het lemniscaat kun je daarom ook zien als symbool voor dualiteit, waarbij het ene in het andere overgaat. De wisselwerking der tegengestelde krachten. Het gaat niet om het benadrukken van de tegenovergestelde dingen, maar juist om het laten zien van de wisselwerking tussen hen en de vloeibare beweging (dans) die zij samen maken. De dag vloeit moeiteloos over in de nacht en de inademing gaat over in de uitademing. Die vloeiende beweging past helemaal bij het lemniscaat.

Het punt in het midden, waar de lijnen elkaar kruisen, is het omslagpunt van de beweging. Het focus- en tegelijkertijd rustpunt. Hoewel vaak onmerkbaar, zit er tussen elke duale beweging een moment van rust. Zo gaat de inademing niet direct over in de uitademing, maar bevindt zich in het midden een fractie van rust, die je door je ademhaling te trainen ook langer kunt maken. In veel massages wordt de lemniscaatbeweging toegepast om rust en harmonie te brengen. Als je spanningshoofdpijn hebt na een dag werken, zou je eens kunnen proberen om met de toppen van je vingers kleine lemniscaten op je slapen te tekenen. Ook bij mensen die slecht kunnen slapen of zich gestrest voelen, kan het tekenen van lemniscaten (in de lucht of op je lichaam) helpen.