Hekserij en andere religies
Oktober 2018 publiceerde het CBS dat er in Nederland voor het eerst minder religieuzen dan niet-religieuzen zijn, namelijk 49,3% vs 50,7%. Daarop volgden allerlei artikelen in de kranten en speelde de vraag: wat is religie eigenlijk? Volgens Wikipedia wordt onder religie een van de vele vormen van zingeving of het zoeken naar betekenisvolle verbindingen verstaan, waarbij meestal een hogere macht of god centraal staat. Wikikids maakt het onderscheid tussen religie en godsdienst. Onder religie vallen alle vormen van spiritualiteit, met godsdienst worden vooral de monotheïstische religies bedoeld. Hierbij kun je denken aan het christendom, jodendom en de islam. Het boeddhisme is volgens deze omschrijving wel een religie, maar geen godsdienst.
Hekserij: religie of levensweg?
Eén van de vragen uit de schriftelijke heksencursus gaat over of hekserij voor jou een religie of een levensweg is. Uit de antwoorden blijkt dat het woord ‘religie’ voor veel mensen een negatieve bijsmaak heeft. Het doet denken aan dogma’s (een voorschrift waarin geloofd dient te worden om jezelf gelovige te mogen noemen), verplichtingen en onvrijheid. Dat is ook de reden dat veel heksen hekserij als levensweg zien. Ze kiezen er uit vrije wil voor om dit pad te bewandelen en hoeven daarvoor geen verantwoording af te leggen. In het boek dat ik momenteel aan het schrijven ben, ga ik uitgebreid in op hekserij als religie en levensweg, want voor beide benamingen valt wel wat te zeggen. Anders dan bij de meeste religies kent hekserij kent geen dogma’s, dus geen dingen waarin je per se moet geloven om jezelf heks te kunnen noemen. Er zijn geen vaste plekken waar je als gelovige heen gaat, zoals kerken of moskeeën. Er is geen heilig boek met teksten dat je kunt raadplegen. Maar er zijn zeker ook overeenkomsten tussen hekserij en andere religies. Wanneer je de omschrijving van Wikipedia aanhoudt, is hekserij zeker een religie. Het is een manier om te zoeken naar zingeving en betekenisvolle verbindingen, met jezelf, met de mensen om je heen, met dieren en met de natuur. Daarnaast werken veel heksen met de energie van de god en godin.
Hekserij: religie of levensweg?
Eén van de vragen uit de schriftelijke heksencursus gaat over of hekserij voor jou een religie of een levensweg is. Uit de antwoorden blijkt dat het woord ‘religie’ voor veel mensen een negatieve bijsmaak heeft. Het doet denken aan dogma’s (een voorschrift waarin geloofd dient te worden om jezelf gelovige te mogen noemen), verplichtingen en onvrijheid. Dat is ook de reden dat veel heksen hekserij als levensweg zien. Ze kiezen er uit vrije wil voor om dit pad te bewandelen en hoeven daarvoor geen verantwoording af te leggen. In het boek dat ik momenteel aan het schrijven ben, ga ik uitgebreid in op hekserij als religie en levensweg, want voor beide benamingen valt wel wat te zeggen. Anders dan bij de meeste religies kent hekserij kent geen dogma’s, dus geen dingen waarin je per se moet geloven om jezelf heks te kunnen noemen. Er zijn geen vaste plekken waar je als gelovige heen gaat, zoals kerken of moskeeën. Er is geen heilig boek met teksten dat je kunt raadplegen. Maar er zijn zeker ook overeenkomsten tussen hekserij en andere religies. Wanneer je de omschrijving van Wikipedia aanhoudt, is hekserij zeker een religie. Het is een manier om te zoeken naar zingeving en betekenisvolle verbindingen, met jezelf, met de mensen om je heen, met dieren en met de natuur. Daarnaast werken veel heksen met de energie van de god en godin.
Hekserij en andere religies
Een van de mooiste dingen aan hekserij vind ik hoe je als heks tegenover andere religies kunt staan. In veel religies is of was het gebruikelijk om henzelf als de enige ware religie te zien, met daarbij de noodzaak anderen te bekeren (of als dat niet lukte zelfs te vermoorden). Hoewel dat natuurlijk vreselijk is, is het ergens best logisch. De kern van veel geloven is namelijk dat zij de waarheid kennen en hun god dé God is. Als anderen dan iets anders verkondigen en de gelovigen gaan twijfelen, kan dat weleens het einde van je religie betekenen. Zeker wanneer een religie nieuw is en zich wil onderscheiden van de rest. Want waarom zou ik nog bang zijn voor God en naar de kerk gaan, als ik niet meer geloof dat God er wel is? En waarom zou ik geld geven of mezelf dingen ontzeggen als ik niet geloof dat God dat van me vraagt? Hele oorlogen zijn er in het verleden om gestreden en nog steeds worden mensen gedood om hun geloof.
Hekserij kijkt op een heel andere manier naar de verschillende religies en een van de redenen daarvoor is dat we niet één god en godin kennen. Alle goden kunnen we herkennen als facetten van het mannelijke, net als alle godinnen het vrouwelijke weerspiegelen. De Griekse godin Aphrodite wissel je gemakkelijk in voor de Egyptische Isis of Noorse Freya wanneer je een liefdesritueel wilt uitvoeren. En of we om het mannelijke aan te roepen nou Cernunnos, Jupiter of Ra in de cirkel uitnodigen, maakt in wezen niks uit. Juist omdat hekserij niet de behoefte heeft dé religie te zijn, kun je als heks je in alle religies verdiepen en eruit opnemen wat bij je past. Wat ik er zo mooi aan vind is dat je dan uiteindelijk tot de ontdekking komt dat andere religies daardoor niet verdwijnen, maar prima samen kunnen gaan. De essentie komt vaak enorm overeen. Je moet alleen bereid zijn om verder te durven kijken.
Een van de mooiste dingen aan hekserij vind ik hoe je als heks tegenover andere religies kunt staan. In veel religies is of was het gebruikelijk om henzelf als de enige ware religie te zien, met daarbij de noodzaak anderen te bekeren (of als dat niet lukte zelfs te vermoorden). Hoewel dat natuurlijk vreselijk is, is het ergens best logisch. De kern van veel geloven is namelijk dat zij de waarheid kennen en hun god dé God is. Als anderen dan iets anders verkondigen en de gelovigen gaan twijfelen, kan dat weleens het einde van je religie betekenen. Zeker wanneer een religie nieuw is en zich wil onderscheiden van de rest. Want waarom zou ik nog bang zijn voor God en naar de kerk gaan, als ik niet meer geloof dat God er wel is? En waarom zou ik geld geven of mezelf dingen ontzeggen als ik niet geloof dat God dat van me vraagt? Hele oorlogen zijn er in het verleden om gestreden en nog steeds worden mensen gedood om hun geloof.
Hekserij kijkt op een heel andere manier naar de verschillende religies en een van de redenen daarvoor is dat we niet één god en godin kennen. Alle goden kunnen we herkennen als facetten van het mannelijke, net als alle godinnen het vrouwelijke weerspiegelen. De Griekse godin Aphrodite wissel je gemakkelijk in voor de Egyptische Isis of Noorse Freya wanneer je een liefdesritueel wilt uitvoeren. En of we om het mannelijke aan te roepen nou Cernunnos, Jupiter of Ra in de cirkel uitnodigen, maakt in wezen niks uit. Juist omdat hekserij niet de behoefte heeft dé religie te zijn, kun je als heks je in alle religies verdiepen en eruit opnemen wat bij je past. Wat ik er zo mooi aan vind is dat je dan uiteindelijk tot de ontdekking komt dat andere religies daardoor niet verdwijnen, maar prima samen kunnen gaan. De essentie komt vaak enorm overeen. Je moet alleen bereid zijn om verder te durven kijken.
Jaarfeesten
De jaarfeesten die we vieren zijn ook niet puur heksenfeesten. We komen deze zonnevieringen door de hele geschiedenis van de mensheid tegen. Van de Indo-Europeanen tot de Inca’s en Maya’s. Veel van de gebruiken die we tegenwoordig tijdens jaarfeestvieringen tegenkomen zijn eeuwenoud. De afgelopen maanden ben ik in de geschiedenis van de jaarfeesten gedoken en het is bijzonder om te zien dat die feesten niet op zichzelf staan maar onderdeel zijn van een heel groot geheel. Elke religie of cultuur plakte op deze ‘logische jaarvieringen’ z’n eigen label, maar de essentie is vrijwel onveranderd. Of je nou eind maart/begin april Ostara, het christelijke Pasen, het joodse Pesach, het Iraanse Newroz of het Indiase Holifeest viert, allemaal hebben ze te maken met de wederkomst van nieuw leven en wanneer kun je dat beter vieren dan in de lente? Het is logisch dat al deze vieringen elkaar wederzijds beïnvloed hebben en het is vaak niet meer te herleiden wat de precieze herkomst is van een bepaald gebruik. Dat doet er eigenlijk ook niet toe.
Een mooi voorbeeld vind ik Halloween. Veel Europeanen denken dat Halloween is overgewaaid vanuit de VS om de commercie op peil te houden, maar het kent een heel oude geschiedenis en komt oorspronkelijk gewoon uit onze contreien. De naam Halloween stamt af van het Middeleeuwse All Hallows Eve, de vooravond van Allerheiligen. Allerheiligen zelf is een gekerstende versie van de oude Germaanse en Keltische dodenvieringen, die zo in de oude cultuur ingebakken zaten dat ze voor de christenen lastig waren om uit te wissen. Doden aanbidden of oproepen zag men als ketterij, maar door er heiligen aan te koppelen liet de kerk het oogluikend toe. Toen veel Engelsen in de 16e en 17e eeuw naar de VS verhuisden, namen ze de oude gebruiken mee die daar uiteindelijk de basis van Halloween vormden. Eind vorige eeuw kwam het feest vanuit de VS weer over naar Europa. Het hedendaagse Halloween is een combinatie van het christelijke Allerzielen en het oude Samhainfeest en kent overeenkomsten met het Mexicaanse Dia de Muertos, Sint-Maarten en de Romeinse Lemuria.
Lees hier meer over mijn beleving van hekserij en andere religies: blogartikel.
De jaarfeesten die we vieren zijn ook niet puur heksenfeesten. We komen deze zonnevieringen door de hele geschiedenis van de mensheid tegen. Van de Indo-Europeanen tot de Inca’s en Maya’s. Veel van de gebruiken die we tegenwoordig tijdens jaarfeestvieringen tegenkomen zijn eeuwenoud. De afgelopen maanden ben ik in de geschiedenis van de jaarfeesten gedoken en het is bijzonder om te zien dat die feesten niet op zichzelf staan maar onderdeel zijn van een heel groot geheel. Elke religie of cultuur plakte op deze ‘logische jaarvieringen’ z’n eigen label, maar de essentie is vrijwel onveranderd. Of je nou eind maart/begin april Ostara, het christelijke Pasen, het joodse Pesach, het Iraanse Newroz of het Indiase Holifeest viert, allemaal hebben ze te maken met de wederkomst van nieuw leven en wanneer kun je dat beter vieren dan in de lente? Het is logisch dat al deze vieringen elkaar wederzijds beïnvloed hebben en het is vaak niet meer te herleiden wat de precieze herkomst is van een bepaald gebruik. Dat doet er eigenlijk ook niet toe.
Een mooi voorbeeld vind ik Halloween. Veel Europeanen denken dat Halloween is overgewaaid vanuit de VS om de commercie op peil te houden, maar het kent een heel oude geschiedenis en komt oorspronkelijk gewoon uit onze contreien. De naam Halloween stamt af van het Middeleeuwse All Hallows Eve, de vooravond van Allerheiligen. Allerheiligen zelf is een gekerstende versie van de oude Germaanse en Keltische dodenvieringen, die zo in de oude cultuur ingebakken zaten dat ze voor de christenen lastig waren om uit te wissen. Doden aanbidden of oproepen zag men als ketterij, maar door er heiligen aan te koppelen liet de kerk het oogluikend toe. Toen veel Engelsen in de 16e en 17e eeuw naar de VS verhuisden, namen ze de oude gebruiken mee die daar uiteindelijk de basis van Halloween vormden. Eind vorige eeuw kwam het feest vanuit de VS weer over naar Europa. Het hedendaagse Halloween is een combinatie van het christelijke Allerzielen en het oude Samhainfeest en kent overeenkomsten met het Mexicaanse Dia de Muertos, Sint-Maarten en de Romeinse Lemuria.
Lees hier meer over mijn beleving van hekserij en andere religies: blogartikel.
