Door Florieke Koers
Samen met zo’n 15 andere vrouwen zit ik in een cirkel, omringd door dikke brandende kaarsen. In het midden staat een grote rieten mand vol kleurige koorden.

We hebben allemaal een kopje geurige kruidenthee. Het is een avond in november 2013 en het is koud en donker buiten, dus we hebben dikke truien aan. Maar hier binnen is dat eigenlijk niet nodig: de kachel in de hoek knettert gemoedelijk en straalt zoveel warmte uit dat we er rode wangen van krijgen.

Een van de vrouwen neemt het woord en vertelt dat we vanavond een ritueel gaan doen met betrekking tot onze voormoeders. We staan allemaal via onze genen in verbinding met een lange lijn vrouwen, legt ze uit. Die lijn begint bij jezelf en gaat dan via je moeder, je oma en je overgrootmoeder steeds verder terug in de tijd. Het zijn allemaal vrouwen die ergens woonden, werkten, kinderen baarden, zorgden, speelden, zich zorgen maakten, angsten kenden en lief hadden. Vrouwen die leefden in een andere tijd, maar toch waren zoals wij. Vrouwen van wie we misschien bepaalde eigenschappen of karaktertrekken hebben geërfd. En vrouwen die we kunnen gedenken en om kracht kunnen vragen.

We kiezen allemaal 3 koorden uit. Tijdens de visualisatie die volgt vlechten we de koorden in elkaar. Bij iedere vlechtbeweging verbinden we ons in gedachten met een voormoeder en staan we een moment bij haar stil. Natuurlijk weten we van de meeste vrouwen niet hoe ze eruit zagen, maar we kunnen ons er wel een voorstelling van maken. Ik was me nog niet eerder zo bewust van al die vrouwen vóór mij, maar als ik ze me een voor een voor de geest haal, voel ik al snel de band met hen. Na de bijeenkomst neem ik het voormoederkoord mee naar huis en geef het een vaste plek op mijn altaar. Het is voor mij nu een symbool geworden voor alle vrouwen die mij zijn voorgegaan. Toch ben ik er in de jaren die volgen niet meer zo mee bezig.

Op een winterse dag eind 2017 krijg ik een berichtje van mijn moeder. Ze doet een godinnencursus en voor de aardegodin Gaia en het bijbehorende thema ‘je wortels’ is ze bezig met het uitzoeken van de stamboom van onze voormoederlijn. Ze heeft 8 vrouwen gevonden vóór ons en de oudst bekende vrouw werd geboren rond 1700. Ze blijkt mijn naamgenote te zijn: haar tweede naam was Florae. Ik ben helemaal verbouwereerd. Het kan niet anders dan toeval zijn, want toen ik geboren werd, kende mijn moeder de namen van onze voormoeders slechts tot aan haar eigen overgrootmoeder. Toch ben ik naar deze voormoeder vernoemd. Mijn moeder zag mijn naam in een boekje en ik geloof graag dat ze er onbewust iets in herkende.

Vanaf dat moment laten de voormoeders en vooral Florae me niet meer los. Mijn moeder en ik besluiten samen een zoektocht te starten. We willen meer weten over onze voormoeders dan alleen hun naam. Het wordt zeker geen makkelijke zoektocht. Van de meeste van hen bestaan geen foto’s en zullen we uiteindelijk niet meer ontdekken dan waar ze geboren werden, met wie ze trouwden, wat het beroep van hun man was en hoeveel kinderen ze kregen. Maar dan geeft niet. Alleen al door in de geschiedenisboeken te duiken leren we heel veel over hun leefomgeving en de tijdgeest waarin ze leefden. En kunnen we ons een redelijk goed beeld vormen van hoe hun leven eruit moet hebben gezien.

We zitten nu middenin onze zoektocht. Het is een bijzonder proces waarvan het einde nog lang niet in zicht is. Er valt nog zoveel te ontdekken. Zoveel te leren ook, over hen en dus ook over onszelf. Onze voormoeders vormen het fundament voor wie wij zijn. Persoonlijk, maar ook meer algemeen. Zij hebben de basis gelegd voor onze huidige maatschappij, voor onze tradities, onze wetten, onze normen en waarden. Zij hebben allemaal hun eigen wijsheid overgedragen aan hun dochters. Wijsheid die mijn oma doorgaf aan mijn moeder en mijn moeder weer aan mij. Wijsheid die ons helpt te groeien in ons leven. En een bijzonder neveneffect van de zoektocht is dat de band met mijn moeder zich verdiept. We weten ons steeds sterker verbonden door oeroude vrouwengenen.

Met Samhain is de sluier tussen de werelden het dunst en gedenken we degenen die ons zijn ontvallen. Dan ga ik altijd even naar de graven van mijn oma en overgrootmoeder. Ik vind het fijn dat ik hen nog kan bezoeken. Dit jaar neem ik mijn voormoederkoord mee en neem ik bij de graven even de tijd bewust verbinding te zoeken met alle voormoeders. Ik wil hen vragen of ze over mij en mijn moeder willen waken en ons kracht willen geven. Want de onzichtbare band met onze voormoeders is er altijd, of we nu iets van hen weten of niet. Juist dat bewijst mijn jaren geleden gemaakte voormoederkoord en de verbondenheid die ik toen al voelde. En dat draag ik sowieso de rest van mijn leven met me mee.